DOSSIER
Ruimte voor gezondheid
Nathalie Hoef, Departement Zorg
Die ruimte voor gezondheid mag je volgens onszowel letterlijk als figuurlijk nemen.
Letterlijk in de zin van open ruimte en ruimte voor ontmoetingsplaatsen, fietsinfrastructuur, wandelpaden, speelpleintjes, volkstuintjes, natuur/groen, parken en pleinen.
Figuurlijk in de zin dat we de ruimte nemen voor overleg en samenwerking over verschillende diensten heen om gezondheid breed mee te nemen in alle projecten en plannen volgens het principe van Health in All Policies. Alle disciplines (dienst ruimtelijke planning, dienst mobiliteit, groendienst, milieudienst, dienst klimaat, sportdienst, jeugddienst, technische dienst, …) hebben immers een invloed op gezondheid, waardoor samenwerken cruciaal is.
"Ruimte voor gezondheid gaat over een heel aantal deelaspecten die allemaal hun belang hebben binnen een Gezonde Publieke Ruimte"
Departement Zorg Afdeling Preventief Gezondheidsbeleid kijkt breed en integraal naar gezondheid: meer bepaald naar gezondheidsbescherming en gezondheidsbevordering op zowel fysiek, sociaal als mentaal vlak. We kijken niet enkel naar invloeden van rechtstreekse polluenten (onder andere NO2, PM2,5, BC en geluid), maar ook naar de invloed van het klimaat. Een voorbeeld hiervan is de invloed van hitte en watertekorten/overstromingen op gezondheid, of de invloed van ruimte en groen - of net het tekort aan ruimte en groen - op het welzijn. In een gezonde publieke ruimte is er oog voor plaatsen waar we stilte, rust en verkoeling kunnen opzoeken, maar ook voor plaatsen waar er ruimte is voor ontmoeting, vrije tijd en sport.
We kijken ook naar de invloed van bewegen op gezondheid. Vandaar ook de nadruk op het stimuleren van actieve verplaatsingen en het volgen van het STOP-principe. Naast de positieve invloed van stappen en trappen op luchtvervuiling en geluidshinder doen voetgangers, fietsers en openbaarvervoergebruikers méér aan lichaamsbeweging dan automobilisten die eerder een sedentaire levensstijl hebben. De nodige infrastructuur hiervoor neemt ook minder ruimte in dan die voor personenwagens, ruimte die dan voor andere doeleinden kan worden ingezet. Meer actieve beweging is ook vanzelfsprekender als er oog is voor kernversterking, nabijheid en voldoende functiemix. Op die manier kan de autoafhankelijkheid en het autobezit dalen. Bovendien komen de maatregelen voor een gezonde publieke ruimte naast gezondheid vaak ook milieu en klimaat ten goede. Binnen de functiemix is idealiter ook aandacht voor gezonde voeding en rookvrije buitenruimte voor kinderen.
Die ruimte voor gezondheid gaat dus over een heel aantal uiteenlopende en elkaar beïnvloedende deelaspecten die allemaal hun belang hebben binnen een Gezonde Publieke Ruimte. Het is quasi onmogelijk hier alle deelaspecten uit te schrijven. Daarom hebben we gekozen voor een interactieve woordenwolk. De twee woordenwolken vormen zowat de spil van een Gezonde Publiek Ruimte, namelijk meer natuur (groen/blauw, ook in de bebouwde omgeving) en meer actieve verplaatsingen (te voet gaan en fietsen).
Gebruik de interactieve woordenwolk door te klikken op de woorden die je interesse wekken om zo meer info te krijgen per deelaspect van een Gezonde Publieke Ruimte.
Meer info:
https://www.departementzorg.be/
Toolbox Voetgangersplan
Op 8 oktober lanceerde Voetgangersbeweging de Toolbox Voetgangersplan. Deze online handleiding is een waardevol hulpmiddel voor lokale besturen om het voetgangersbeleid in hun gemeente te verbeteren. De toolbox biedt handige tips, goede voorbeelden en beleidsinput om op een gestructureerde en effectieve manier met het thema voetgangers aan de slag te gaan.
Met de toenemende aandacht voor duurzame mobiliteit en leefbare steden is het noodzakelijk om te voet gaan mogelijk en aantrekkelijk te maken voor iedereen. De walkable city biedt tal van persoonlijke en maatschappelijke voordelen en helpt (inter)nationale doelstellingen te halen.
De Toolbox biedt een antwoord op de vragen: Waarom een voetgangersplan? Hoe begin je eraan? Wat staat erin? Je krijgt daarnaast ook een overzicht van praktijkvoorbeelden uit binnen- en buitenland. Met ideeën voor mogelijke acties en linken naar relevante tools en projecten wordt je zoveel mogelijk op weg gezet. De komende maanden en jaren groeit de Toolbox verder en wordt hij aangevuld met o.a. downloads, extra voorbeelden en een opleidingsaanbod.