Akara Chy, perspective.brussels

Het Brussels Gewest telt bijna 600 vrije sportfaciliteiten en die worden door een overwegend mannelijk publiek gebruikt. Dat blijkt uit een bevraging door perspective.brussels, het expertisecentrum voor de ruimtelijke ordening van het Gewest. Ongeveer 1 op 5 van de gebruikers van deze sportfaciliteiten is vrouw, al verschilt het beeld naargelang de voorziening in kwestie en de manier waarop ze is ingericht. 

Het Gewest en de gemeenten ontwikkelen een strategie voor de vrije sportfaciliteiten op het Brussels grondgebied. Het nieuwe skatepark aan de Materialenkaai, met een oppervlakte van 2.150 m², is hiervan een goed voorbeeld. Deze faciliteiten laten toe om gratis in de publieke ruimte te sporten. Ze zijn niet enkel van belang voor het welzijn en de levenskwaliteit in de stad, ze stimuleren ook de sociale cohesie.

Sport en gender, nauw verbonden

In theorie zijn deze voorzieningen toegankelijk voor iedereen. In de praktijk verschilt het gebruik ervan op basis van gender. Hoe komt dat? De Franse geograaf Yves Raibaud, gespecialiseerd in genderkwesties, beschrijft hoe openbare ontspanningsruimten vaak worden gedomineerd door mannelijke praktijken. Fysieke en competitieve activiteiten, doorgaans geassocieerd met jongens, nemen er de overhand.
Een aantal factoren houdt in de sportwereld genderstereotypen in stand: onderfinanciering, ondervertegenwoordiging in de media, seksualisering van het lichaam en geweld en intimidatie. Vandaag de dag is vrouwensport nog steeds minder ontwikkeld dan mannensport. In 2023 bijvoorbeeld, registreerden ADEPS en Sport Vlaanderen respectievelijk 31% en 41% vrouwelijke leden binnen de sportfederaties.

Vrouwen blijven ondervertegenwoordigd

perspective.brussels analyseert de collectieve voorzieningen - en in het bijzonder sportvoorzieningen - om de ruimtelijke planning voor het Brussels Gewest kracht bij te zetten. De enquête had als doel om de aanwezigheid van vrouwen in vrij toegankelijke sportfaciliteiten te objectiveren.
Er bestaan uiteenlopende faciliteiten in het Gewest: petanqueterreinen, voetbal- en basketbalvelden, outdoor fitnesstoestellen, outdoor pingpongtafels, atletiek- en Finse pistes, skateparken en beachvolleyterreinen. Ze worden beheerd door Leefmilieu Brussel of een van de 19 Brusselse gemeenten. Ook niet-gedefinieerde ruimten, zoals grasvelden of verharde gebieden, tellen mee. Daar wordt op een spontane manier een sport of recreatie gedaan, al dan niet aan de hand van tijdelijk materiaal.