Multimovepad De Haan

DOSSIER

Multimovepaden als bouwsteen van een kindvriendelijke omgeving

Ellen De Nil & Freija Maebe, Sport Vlaanderen

De publieke ruimte in steden en gemeenten wint meer en meer aan belang. Elementen als groen-blauwe ruimte, klimaatadaptatie en beweegvriendelijke omgeving zijn hierin niet meer weg te denken. De publieke ruimte vormt ook de sleutel tot een gezonde levensstijl, sociale cohesie en meer ontwikkelingskansen voor kinderen. Tussen 3 en 8 jaar bevinden ze zich in een cruciale fase van hun motorische ontwikkeling. Goede bewegingsvaardigheden vergroten namelijk de kans dat kinderen ook op latere leeftijd actief blijven, en vormen zo de basis voor levenslang sporten en bewegen. Een actief ingerichte publieke omgeving ondersteunt niet alleen bewegen, maar ook spelplezier, zelfvertrouwen, cognitieve groei en het vermogen om risico’s te herkennen en er gepast op te reageren.

"De wetenschap is eensgezind: hoe breder de motorische vaardigheden, hoe groter de kans op levenslang bewegen en sporten"

Multimovepad Maldegem

Helaas tonen recente cijfers (Sciensano 2023) dat motorische vaardigheden bij jonge kinderen afnemen, en steeds minder kinderen de beweegrichtlijn halen. Bij kinderen van 3 tot 9 jaar is er een daling van 42% naar 32%. De aanbeveling is om minstens 60 minuten per dag te bewegen tot 180 minuten per dag voor de jongsten (1 tot 5 jaar). Er is een toename van de schermtijd (minder dan 2 uur schermtijd daalde van 7,8% in 2018 naar 5% in 2022, WHO/UGent 2022) en een afname in risicovol spelen. Minder buiten spelen en meer schermtijd hebben een voelbare impact. Het is daarom hoog tijd om kinderen meer buiten te laten bewegen, sporten en spelen.


De kracht van brede motorische ontwikkeling


De wetenschap is eensgezind: hoe breder de motorische vaardigheden, hoe groter de kans op levenslang bewegen en sporten. Er zijn 12 motorische bewegingsvaardigheden die onderverdeeld worden in drie categorieën:

  • Locomotie: kruipen, rennen, stappen.
  • Objectcontrole: gooien, trappen, vangen.
  • Evenwicht: balanceren, stabiliseren, draaien.


Deze vaardigheden vormen de basis van Multimove, een programma van Sport Vlaanderen dat spelenderwijs inzet op 12 fundamentele bewegingsvaardigheden. Multimove is gestoeld op academisch onderzoek (UGent, VUB en KU Leuven) en toont tastbare resultaten: deelnemende kinderen ontwikkelen sneller en veelzijdiger hun motoriek. Alle bewegingen die een kind nu en later zal gebruiken, zijn hierop gebaseerd. Uit het onderzoek blijkt ook dat een eenmalige deelname aan een Multimove-lessenreeks onvoldoende is. Het inzetten op blijvende initiatieven en permanente attitudeverandering zijn dus noodzakelijk.


Een belangrijke rol is dan ook weggelegd voor de ouders en beleidsmakers: kinderen kansen bieden om veel en gevarieerd te bewegen, daar komt het op neer. En ook de publieke ruimte kan die bewegingen stimuleren en ondersteunen.

Multimovepad Oud-Heverlee

De 12 fundamentele bewegingsvaardigheden: dribbelen, glijden, heffen en dragen, klimmen, roteren, slaan, springen en landen, trappen, trekken en duwen, vangen en werpen, wandelen en lopen, en zwaaien.

Multimovepaden: beweegvriendelijk inrichten van de publieke omgeving


Een Multimovepad is een lusvormig beweegparcours van ongeveer 2 km in een park, bos of groene publieke ruimte. Kinderen van 3 tot 12 jaar oefenen er spelenderwijs hun bewegingsvaardigheden via natuurlijke hindernissen, robuuste houten speelelementen, speelse bewegwijzering en risicovol spelen.


Deze paden zijn ontworpen volgens duidelijke richtlijnen, rekening houdend met inclusie, toegankelijkheid, veiligheid en ecologische impact. Ze vormen een waardevolle aanvulling op traditionele speeltoestellen — niet vervangend, maar verrijkend. Je kan ook heel wat van deze beweeg- en speelelementen integreren in een speelruimte of als inrichting van een speelplein. Multimovepaden komen tot stand vanuit een samenwerking tussen Sport Vlaanderen en Agentschap Natuur en Bos.


Momenteel zijn er 19 Multimovepaden in Vlaanderen, van De Haan tot Peer. Het pad in Essen bevat bovendien inclusieve speelelementen, specifiek ontworpen voor kinderen met een beperking.

Multimovepad Essen

Je vindt een Multimovepad in Brasschaat, Essen, Herselt, Mechelen en Sint-Amands (provincie Antwerpen), Bree, Ham, Houthalen, Leopoldsburg en Peer (provincie Limburg), De Pinte, Maldegem en Sint-Gillis-Waas (provincie Oost-Vlaanderen), Averbode en Leuven (provincie Vlaams-Brabant), De Haan, Ichtegem, Oostende en Poperinge (West-Vlaanderen). 

Oproep aan ruimtelijke planners

Voor ontwerpers en planners ligt hier een kans: integreer sport en beweging als essentiële ontwerpdimensie, niet als bijzaak. Deze tips helpen je op weg:

  • Gebruik het BVO-model (Beweegvriendelijke Omgeving): combineer hardware (ruimtes), software (activiteiten) en orgware (beleid).
  • Integreer Active Design: ontwerp pleinen en paden die uitnodigen tot bewegen — met zichtlijnen, variatie of speelaanleidingen.
  • Voorzie ruimte voor risicovol spel: klimstructuren, balancerende elementen en uitdagende parcours.
  • Laat je inspireren door bestaande Multimovepaden: vraag begeleiding bij Sport Vlaanderen of het Agentschap voor Natuur en Bos.
  • Denk modulair en multifunctioneel: een groenstrook kan een speelplek, een oefenzone en een ontmoetingspunt zijn.

"Voor ontwerpers en planners ligt hier een kans: integreer sport en beweging als essentiële ontwerpdimensie, niet als bijzaak"

Signalisatie Multimovepad

Meer info

Sport Vlaanderen biedt ondersteuning, een draaiboek en praktijkvoorbeelden. Je kan contact opnemen via sportievevrijetijd@sport.vlaanderen voor advies op maat.

Toolbox Voetgangersplan

Op 8 oktober lanceerde Voetgangersbeweging de Toolbox Voetgangersplan. Deze online handleiding is een waardevol hulpmiddel voor lokale besturen om het voetgangersbeleid in hun gemeente te verbeteren. De toolbox biedt handige tips, goede voorbeelden en beleidsinput om op een gestructureerde en effectieve manier met het thema voetgangers aan de slag te gaan.
Met de toenemende aandacht voor duurzame mobiliteit en leefbare steden is het noodzakelijk om te voet gaan mogelijk en aantrekkelijk te maken voor iedereen. De walkable city biedt tal van persoonlijke en maatschappelijke voordelen en helpt (inter)nationale doelstellingen te halen.

De Toolbox biedt een antwoord op de vragen: Waarom een voetgangersplan? Hoe begin je eraan? Wat staat erin? Je krijgt daarnaast ook een overzicht van praktijkvoorbeelden uit binnen- en buitenland. Met ideeën voor mogelijke acties en linken naar relevante tools en projecten wordt je zoveel mogelijk op weg gezet. De komende maanden en jaren groeit de Toolbox verder en wordt hij aangevuld met o.a. downloads, extra voorbeelden en een opleidingsaanbod.